Likert’in Sistemi ve Sistem 4 modellerini açıklanması ve Neo-klasik Yönetim Kuramına katkısının değerlendirilmesi

Likert’in Sistemi ve Sistem 4 modellerini açıklanması ve Neo-klasik Yönetim Kuramına katkısının değerlendirilmesi

Likert yöneticileri “işe eğilimli” ve “çalışana eğilimli” olmak üzere sınıflandırmakta ve bu yöneticilerin davranış özellikleriyle ilgili varsayımlarda bulunmaktadır. Likert işletmelerdeki yönetim yaklaşımlarıyla ilgili varsayımlarını dörtlü bir sınıflandırma doğrultusunda açıklamaktadır.

Buna göre;

Sistem 1 çalışanları sömüren ve otoriter bir işletme yönetimini,

Sistem 2 iyilikçi ve otoriter bir işletme yönetimini,

Sistem 3 çalışanlarına danışmaya önem veren bir işletme yönetimini ve

Sistem 4 verilen kararlara katılmayı öngören bir işletme yönetimini tanımlamaktadır.

Likert’in Sistem 4 yaklaşımında, grupların diğer gruplarla olan bağlantısı, birden çok grubun üyesi olan ve Likert tarafından “bağlantı iğneleri” olarak adlandırılan örgüt üyeleri tarafından gerçekleştirilmektedir.

Likert, sosyal taraflar arasında çatışmaya neden olabilecek değişkenlerle ilgili nicel araştırma teknikleri kullanılarak yapılacak çalışmalar doğrultusunda elde edilecek ölçütlerin yöneticilerin işini kolaylaştıracağını ve Sistem 4’ün uygulanmasını destekleyebileceğini öne sürmektedir.

Daha sonraki çalışmalarında “Sistem 4T” olarak adlandırdığı ve Sistem 4’e göre fazladan birkaç özelliğe daha sahip olan bir örgüt modeli geliştirmiştir.
Gelecekle ilgili projeksiyonlarını ise, hiyerarşiyi ve otoriteyi tümüyle ortadan kaldırdığı ve “Sistem 5” olarak adlandırdığı bir örgüt modeli yardımıyla açıklamaktadır.

Likert, yöneticilerin davranışlarıyla ilgili varsayımlardan yola çıkarak dörtlü bir sınıflandırma doğrultusunda oluşturduğu modeller yardımıyla örgütleri açıklamakta ve bu bağlamda örgütsel yapının oluşmasında yönetimsel davranışların önemini vurgulayarak Neo-klasik Yönetim Kuramı’na katkıda bulunmaktadır.

Gelecekle ilgili projeksiyonlarını ise, Sistem 4T ve Sistem 5 olarak adlandırdığı örgüt modelleri üzerinden yapmaktadır.