Kusur

Kusur

Kusur, hukuka aykırı fiilin kınanabilir bir davranış olarak faile yükletilmesini ifade eder.

Kişinin hukuka aykırı sonucu istemesi yahut hukuka aykırı sonucun ortaya çıkmaması için gerekli dikkat ve özeni göstermemesi, kusurlu olduğu anlamına gelir.

Haksız fiil sorumluluğunun doğması açısından kusurun ağırlığının bir önemi yoktur yani ister kasıtlı bir davranışla ister ağır ihmal ister hafif ihmal teşkil eden

bir davranışla zarar verilsin tazminat sorumluluğu gündeme gelecektir ancak kusurun ağırlığına bakılarak tazminatın miktarı belirlenebilir.

Tazminat hukuku açısından kusurun üç işlevi vardır.

• Kişinin hukuka aykırı fiilinden sorumlu tutulması için kusur kabiliyeti olarak da ifade edilen ayırt etme gücünün bulunması gerekir.
  Bu, kusurun subjektif yönünü oluşturur.
  Zira TMK m.15 ve 16/II’de düzenlendiği üzere ayırt etme gücüne sahip olmayanlar hukuka aykırı fiillerinden sorumlu değildir.
  Bu prensibin yegâne istisnasını aşağıda inceleyeceğimiz hakkaniyet sorumluluğu oluşturur.
  Ayırt etme gücü veya kusur kabiliyeti, kişinin davranışının/fiilinin sonuçlarını öngörebilmesini ve ona uygun olarak davranışını yönetebilme yeteneğini ifade eder. Zarar verenin fiilinin kendisine kusurlu bir davranış olarak yükletilebilmesi için her olayın özelinde incelenmesi gerekir.
• Kişinin haksız fiilden sorumlu tutulabilmesi için kusurlu bir hukuka aykırı fiil gerekir.
  Yani kusurun varlığı, haksız fiilin doğması açısından bir şarttır.
• Bunun yanında kusur, tazminatın miktarının belirlenmesi açısından da parametre teşkil eder.
  Kusurun derecesinin düşük olması, TBK m. 51’de düzenlendiği üzere hâkimin tazminat miktarını belirlerken dikkate alacağı bir husustur.

  TMK m. 15 “Kanunda gösterilen ayrık durumlar saklı kalmak üzere, ayırt etme gücü bulunmayan kimsenin fiilleri hukukî sonuç doğurmaz.”

TMK m. 16/II “Ayırt etme gücüne sahip küçükler ve kısıtlılar haksız fiillerinden sorumludurlar.”