Yöneticinin Yetkileri

Yöneticinin Yetkileri -1

Yetki; yöneticinin karar verme, emir verme ve kaynak tahsisinde sahip olduğu resmi ve yasal haklardır.
Yetki ilişkileri, organizasyondaki çeşitli pozisyonlara (görevlere) göre çeşitlendirilip sınırlandırılarak düzenlenir, yöneticilere kullandırılır.
Örgütlerde yetki, üç türde karşımıza çıkmaktadır.
Bunlar; hat, kurmay ve fonksiyonel yetkidir.

Hat yetki, ast’la üst arasındaki ilişkidir.
Komuta yetkisi, hiyerarşik yetki olarak da adlandırılmaktadır.
Hat yetkisi örgüt şemasında görüldüğü gibi, yukarıdan aşağıya doğru ilerlemektedir.
Her düzeydeki yöneticiler ast’larına karşı bu yetki türüne sahiptirler.

Bu yetkiye sahip üst, çalışanına doğrudan emir verebilir, çalışmalarını değerlendirir, ödüllendirir veya cezalandırır.
Örneğin, muhasebe müdürüne bağlı olarak çalışan maliyet muhasebesi şefi ile muhasebe müdürü arasında hat yetki bulunmaktadır.
Ast’lar verilen emirlere, akılcı ve mantıklı olmanın doğruluğuna inandıkları ve üst’lerinin edinmiş oldukları bilgi ve deneyim çerçevesinde daha akılcı ve mantıklı olduklarını düşündükleri için uyarlar.

Hat yetki ile doğrudan ilişkili olan komuta birliği ilkesi, her ast’ın tek bir üst’e bağlı olmasının ve tek bir üst’ten emir almasının anlaşmazlık ve çatışmaların  önlenmesinde etkili olacağını vurgulamaktadır.
Bir ast’a iki üst’ün emir vermesi durumunda, ast hangisinin emrini öncelikle yerine getireceği konusunda şaşırır.

Bu da, ast’ın kararsızlığına neden olarak motivasyonunu azaltır ve verimini düşürür.
Ancak bütün emirlerin hat yetki kanalından geçmesi konusunda ısrarcı olmak zaman ve verimlilik kaybına neden olabilecek, bu da işletmenin kurumsal performansını olumsuz yönde etkileyebilecektir.