YETKİ, SORUMLULUK VE GÜÇ KAVRAMLARI

YETKİ, SORUMLULUK VE GÜÇ KAVRAMLARI 1 

Yetki, başkalarını amaçlara doğru yönlendirmek ve onlara iş yaptırabilmek için yöneticinin sahip olduğu bir haktır.
Yöneticinin yönetim faaliyetini gerçekleştirebilmesi için öncelikle bu hakka sahip olması gereklidir.

Her işletmenin kendine özgü hedefleri vardır.
Bu hedeflere ulaşmada ve gerekli görülen faaliyetlerin sürdürülmesinde yöneticilerin kullandığı en temel araç yetkidir.

Yöneticiler bu yetkiyi nasıl elde etmektedirler?
Bazı yöneticiler yetkiyi doğrudan bağlı bulunduğu bir üst kademeden almaktadırlar.

Bir başka ifadeyle yetki mevkiye bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Örneğin bir işletmede genel müdür en üst mevki olarak görülen yönetim kurulundan yetki alırken, genel müdür yardımcıları da genel müdürden yetki almaktadır.

Bazı yöneticiler ise sahip oldukları teknik bilgilerinden ve yönetim becerilerinden dolayı yetkili görülebilirler.
Bu tür yetkiler doğrudan yöneticinin bireysel özelliklerine bağlıdır.

Resmi bir pozisyonda olmasa da bir kişinin karizması, bilgisi ya da deneyimi ile diğer çalışanları etkilemesi ve yönlendirmesi mümkündür.
Peki yöneticilerin yetkili olmaları işletme başarısı için yeterli midir?

Tabi ki değildir.
Yetkinin devredilmesi gereklidir.

Günümüz rekabet koşulları yöneticilerin her işi kendilerinin yapmasına olanak vermemektedir.
Faaliyetlerin karmaşıklığı ve çokluğu, sürekli değişimlerin yaşanması ve denetimin zorlaşması gibi nedenler yöneticileri yetki devrine zorlamaktadır.

Faaliyetlerin etkin olarak yerine getirilmesi ve sonuçta işletme amaçlarına ulaşılması, yöneticilerin yetkilerini diğer çalışanlara devretmesiyle doğrudan orantılıdır.
Yetki devrini gerekli kılan bu nedenlerin dışında daha birçok neden de sıralanabilir.

Örneğin yetki devri ile çalışanların motivasyonlarında bir artış sağlanabilir.
Yetki devredilen kişiler kendilerine ve yeteneklerine güvenildiği duygusunu elde ederler.

Bir başka örnek ise, yetki devri ile daha hızlı ve daha doğru kararlar alınabilir.
Bir yöneticinin yeni bir teknolojiye yatırım konusunda doğru kararı vermesi gerektiğini düşünün.

Öncelikle bu teknoloji işletme için gerekli mi, acil mi, etkinliğe katkısı var mı, rasyonel mi?
gibi soruların yanıtlarının bulunması ve satın alma kararın verilmesi gereklidir.

Bu kararın verilmesi aşamasında her bölümün görüş ve önerileri alınabilir.
Bu karar verildikten sonra sözgelimi yatırım projesinin yürütülmesi aşamasına gelinir.

Bu projeyi yöneten kişide yönetici olamaz.
Çünkü yöneticinin yürütmesi gereken daha birçok iş vardır.

Sadece bu proje üzerinde çalışmak diğer faaliyetlerdeki etkinliği bozacaktır.
Bu nedenle işletmenin başında bulunan yönetici yatırım projesinin yürütülmesi işini bir alt yöneticisine devredebilir.