Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması

Kanunun Verdiği Yetkinin Kullanılması

Kamu görevlilerinin kamu hukukuna dayalı yetkilerini kullanması, yetkinin sınırlarının aşılmaması kaydıyla hukuka aykırılığı ortadan kaldırır.

Örneğin polislere “Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu” kapsamında bir saldırıyı durdurma yahut saldırganı yakalamak amacı ile silah kullanma yetkisi tanınmıştır.

Ne var ki bu tip yetkiler belirlenen sınırlar içerisinde kalmalıdır.

Örneğin polisin kaçan saldırganın yakalanması için öncelikle kişiye duyabileceği biçimde dur çağrısında bulunması gerekir.

Eğer saldırgan durmaz ise polisin, kişinin yakalanmasını sağlamak amacıyla ve bu amacı sağlamaya elverişli ölçüde silah kullanma yetkisi vardır.

Dur emri verilmeksizin ateş edilmesi, kaçan saldırganın hayati organlarına ateş edilerek öldürülmesi, el bombası atılması bu sınırın aşılması anlamına gelecektir.

Bu hâlde kanunun verdiği yetkinin kullanılması sınırı aşıldığından hukuka uygunluk sebebi olmayacak ve ilgili ateş etme, silah kullanma fiili hukuka aykırılık teşkil edecektir.

Bunun yanında bazı özel hukuk kurallarınca öngörülen yetkilerin kullanılması da hukuka aykırılığı ortadan kaldırabilir.

Örneğin anne ve babanın çocuk üzerinde sahip olduğu velayet hakkı, çocuğun seyahat, haberleşme ve yerleşme özgürlüğünü kısıtlama yetkisi verir.

Aşağıda detaylı biçimde incelenecek olan hayvan bulunduranın sorumluluğuna ilişkin TBK m. 68’de alıkoyma hakkı düzenlenmiştir.

Bu madde uyarınca bir kişinin hayvanı, başkasının taşınmazı üzerinde bir zarar verdiği takdirde, taşınmazın zilyedi, o hayvanı yakalayabilir, zararı giderilinceye kadar alıkoyabilir; hatta durum ve koşullar haklı gösteriyorsa hayvanı diğer yollarla etkisiz hâle getirebilir.

Alıkoyma hakkı ile hapis hakkı birbirinden farklıdır.

Hapis hakkı, Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen kanuni rehin türlerinden biridir.

Hapis hakkı sahibi, borcun teminatı için zilyetliğinde bulundurduğu şeyi borç ödenmediği takdirde sattırmak hakkına sahiptir.

Oysa alıkoyma hakkı sahibinin böyle bir yetkisi yoktur.