ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR

ALINAN DEPOZİTO VE TEMİNATLAR

Senetli ve senetsiz ticari borçlar işletmenin asıl faaliyet konusu ile ilgili mal ya da hizmet alışı sonucunda doğarlar.

Tekdüzen Hesap Planı’nda asıl faaliyet konusu ile ilgili kredili mal ya da hizmet alışı nedeniyle doğmadıkları hâlde nakit olarak alınan depozito ve teminatlar da 32 veya 42 Ticari Borçlar hesap grubunda yer almaktadır.

Üçüncü kişilerin belli bir işi yapmalarını, aldıkları bir değeri geri vermelerini sağlamak amacıyla ve belli sözleşmeler nedeniyle gerçekleşecek bir alacağın karşılığı olarak nakit şeklinde alınan depozito ve teminatlar kısa vadeli olarak alınmışsa “326.Alınan Depozito Ve Teminatlar” hesabının, uzun vadeli alınmışsa “426 Alınan Depozito Ve Teminatlar” hesabının alacağında izlenir.

Alınan depozito ve teminatlar bu hesabın alacağına, geri verilenler veya hesaba sayılanlar borcuna kaydedilir. Karşı taraftan alınan nakit belirli bir süreliğine alınmıştır ve karşı taraf yükümlülüğünü yerine getirdiğinde alınan bu depozito ve teminatlar geri verilir.

Teminat olarak menkul kıymet, senet, emtia gibi nakit dışı bir varlık teminat olarak alındığında 326 veya 426 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabı’nda izlenmez.

Ayni olarak alınan bu depozito ve teminatlar Nazım Hesaplarda izlenir.

Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabında;

• İşletmeye karşı bir işin yapımını üstlenen tarafların üstlendikleri yükümlülükleri yerine getirmeleri

• Geri vermek üzere işletmeden aldığı bir varlığın iadesini sağlanmasını

• Belli sözleşmelere bağlı olarak gerçekleşecek bir alacağın ödenmesini sağlamak amacıyla nakit şeklinde alınan depozito ve teminatlar izlenir.

Depozito veya teminat alındığında Alınan Depozito ve Teminatlar hesabının alacağına, geri verildiğinde veya hesaba sayılarak kapatıldığında ise hesabın borcuna kaydedilir.

Hesap, alacak kalanı verir ve hesabın kalanı iade edilmemiş olan depozito ve teminat tutarını gösterir.

ÖRNEK:

İşletme, 25 Ekim 2012 tarihinde, bir inşaat işi için davet ettiği 4 işletmenin her birinden 5.000 TL geçici teminat istiyor.

M, L ve Z İşletmeleri geçici teminatı nakden öderken X İşletmesi ise banka teminat mektubu veriyor.

İşleme ilişkin kayıt:

3 Kasım 2012 tarihinde teklifler açıldığında en uygun teklifi veren X İşletmesinin teminat mektubu tutuluyor, diğerlerinin teminatları iade ediliyor.
İşleme ilişkin kayıt:

Eğer uzun vadeli olarak alınan depozito ve teminatın ertesi dönem geri ödeneceği düşünülüyorsa 426 Alınan Depozito ve Teminatlar hesabından 326 Alınan Depozito ve Teminatlar hesabına aktarılması gerekir.