Açık ve Kapalı Sistemler

Modern Yönetim Kuramlar

Sistem Yaklaşımı

Açık ve Kapalı Sistemler

Sistem yaklaşımının en önemli katkılarından biri Bertalanffy’nin “yaşayan her organizmanın çevresinden etkilendiği ve dolayısıyla açık bir sistem olduğu” şeklindeki görüşüdür.
Bertalanffy açık sistemi çevresine uyum sağlayan dinamik sistemler olarak tanımlar.

Örgütler de tıpkı canlı organizmalar gibi, içlerinde bulundukları ortamı etkileyen ve ondan etkilenen dinamik bir yapıya sahiptirler.
Çevresiyle hiç bir girdi ve çıktı alışverişi olmayan sistemler kapalı sistemlerdir.

Açık sistemler çevreleriyle yani sistem dışındaki her şeyle çift yönlü bir ilişki içerisindedir.
Açık sistem anlayışı Daniel Katz ve Robert L.Kahn (1966) tarafından daha da genişletilerek kuramlaştırılmıştır.

Açık sistem yaklaşımını; girdi, süreç, çıktı ve geri-besleme kavramlarıyla ele almışlardır.
Ayrıca entropi – negatif entropi, dengeli durum (steady state) ve dinamik iç denge (dynamic homeostasis) kavramlarını da literatüre katmışlardır.

Birçok farklı disiplinin kapalı sistem yaklaşımını benimsemiş olmaları nedeniyle, çevre unsurunu göz önüne alan açık sistem anlayışıyla bir paradigma değişimi oluşmuştur.

Yönetim alanında da Klasik kuramlar örgütleri, kapalı sistemler olarak değerlendirmekteydi.
Oysa örgüt çevresiyle (rakipler, devlet vb.) girdi ve çıktı alışverişinde bulunarak etkileşim içerisindedir.

Örgütün dış çevresiyle etkileşimde bulunduğunu (bilgi, hammadde alışverişi v.b) düşünen görüş açık sistem, bir etkileşimin söz konusu olduğunu görmezden
gelen görüş ise kapalı sistem anlayışıdır.

Bir örgütün yapı ve fonksiyonları incelenirken dış çevrenin etkisi göz önüne alınmıyorsa kapalı sistem anlayışı ile konuya yaklaşıldığı anlamına gelmektedir.
Kapalı sistemler çevresinde kendi dışında sistem olmayan ya da çevresindeki hiç bir sistemden etkilenmeyen sistemlerdir.

Bir sistemin çevresinde başka bir sistem olmaması ve ondan etkilenmemesi mümkün değildir.
Bu nedenle kapalı sistem anlayışı teoride geçerli bir varsayımdır.

Cansız sistemler kapalı sistemlere en yakın örnek olarak verilebilir.
Kapalı sistem anlayışı ancak sabit ve durağan çevre şartlarında etkili sonuçlar sağlayabilir.

Kapalı sistemler kendi içinde durağan bir uyuma ve neden sonuç ilişkisine sahip deterministik ve statik sistemlerdir.
Açık sistemlerde ise dinamik ve sürekli kendini yenileyen bir denge söz konusudur.

Açık sistemler dışarıdan aldıkları girdileri çevreye çıktı olarak sunarlar.
Geri bildirimlerle çıktı hakkında bilgi sahibi olup gerekli düzenlemeleri yaparlar.

Çevreden girdi alma ve çevreye çıktı verme anlamında ihtiyaçları olduğu için açık sistemler çevrelerine bağımlıdırlar.
Açık sistemler çevrelerindeki değişime ve gelişime uyumlu şekilde sürekli olarak kendilerini yenilemeye çalışırlar.

Ayrıca açık sistemler amaçlarını gerçekleştirmek için değişik durumlarda farklı yöntemler deneyerek farklı sonuçlar elde edebilirler.
Çevresiyle hiç bir girdi ve çıktı alışverişi olmayan sistemler kapalı sistemlerdir.