C. Northcote Parkinson,

Bürokrasi Yaklaşımının İzleyicileri

C. Northcote Parkinson,

Liverpool ve Illinois Üniversitelerinde çalışmış bir akademisyendir.
İşletme yönetimi literatüründe “Parkinson Yasası” ile tanınmıştır.

Buna göre Parkinson, örgütte gerçekleştirilen iş miktarıyla, bu işi gerçekleştirmek için çalışan personel sayısı arasındaki ilişkinin az olduğunu ya da hiç olmadığını ileri sürmektedir.
Ayrıca, yönetsel hiyerarşinin, işin kendisinden bağımsız olarak genişleyebileceğini vurgulamaktadır.

Bu olayı Parkinson, “var olan zamanı doldurmak üzere iş genişler” anlatımıyla yasalaştırmıştır.
İşletme yönetimiyle ilgili gerçekçi bir benzetme yapabilmek amacıyla, bütün gücünü yeğenine kart postalamak için harcayan ve sonunda “endişe, merak ve yorgunluktan bitkin bir hale düşen” yaşlı bir kadının durumunu ele almaktadır.

Yaşlı kadının bu hale düşmesinin nedeni, yapacak başka bir işi olmadığı için, kalem ve pul almayı, postaneye gitmeyi ya da başka deyişle, yapılacak her bir faaliyeti, uzun zaman ve çok enerji getiren temel çabalar haline dönüştürmesinden kaynaklanmaktadır.

Benzer biçimde, herhangi bir örgütte, yöneticilik işinin diğer işler gibi değerlendirilerek kısa süre içinde etkin ve verimli olarak gerçekleştirilebileceği, ya da tam tersine, uzun zaman ve çok çaba gerektiren karmaşık bir görev olarak değerlendirilerek, çalışma gününün tamamını doldurabileceği ileri sürülmektedir.

Böyle bir durumda, kendisine rakip istemeyen yönetici A, görevlerinin bir kısmını yönetici arkadaşı B ile paylaşmak yerine, yetkilerinin bir kısmını astları C ve D’ye devrederek astlarının sayısını artırmayı tercih etmektedir.

Bir süre sonra A, aşırı çalışmaktan yakınan astı C’nin, kendi astları E ve F’ye ve astı D’nın kendi astları G ve H yetkilerinin bir kısmını devretmelerine izin vermektedir.
Bu da, A’nın örgüt içinde kaçınılmaz olarak yükselmesine neden olmaktadır.

Parkinson’a göre, bu aşamada ikinci bir aksiyom söz konusu olmaktadır.
Şöyle ki; görevliler artık “birbirleri için” çalışmaktadırlar.

Artık şimdi, yedi kişi daha önce bir kişinin yaptığı işi yapmaktadır.
Bununla birlikte; bu kişiler arasında evrakların, belgelerin, yazışmaların, tutanakların dolaşması, hepsinin daha çok çalışmasına neden olmakta ve özellikle A, her zamankinden daha çok  yorulmaktadır.