Yaptırım/Müeyyide Farklılığı

Toplumsal Düzen Kurallarının Karşılaştırılması

Yaptırım/Müeyyide Farklılığı

Toplumsal düzen kurallarının tümünde yaptırım bulunduğundan bu kurallar ihlal edildiğinde, ihlal eden bir tepkiyle karşılaşır.

Tepkinin boyutu, biçimi, şiddeti bize, kurallar arasında fark olduğunu göstermektedir.

Hukuk kurallarına uyulmadığında tepki, devletten gelmektedir.

Hukuk dışındaki toplumsal düzen kurallarına uyulmadığında da bir tepki söz konusu olmaktadır.

Ancak bu tepki, manevi bir nitelik taşımaktadır.

Çünkü tepki devletten değil toplumdan gelmektedir.

Devlet destekli hukuk kurallarının yaptırımı, hapis, tazminat, eski hale getirme, hak yoksunluğu şeklinde ortaya çıkmaktadır.

Diğer toplumsal düzen kurallarını yaptırımı, ahlâksız, görgüsüz, kaba gibi nitelendirmelere maruz kalmak şeklinde ortaya çıkmaktadır.

Bu yaptırımlar, devlet destekli yaptırımlar değildir.

Örneğin haksız fiile maruz kalan kişi, devlete başvurup, kendisine zarar verenin (haksız fiil aynı zamanda suç oluşturuyorsa) cezalandırılmasını, uğradığı zararların tazmin edilmesini isteyebilirken İslam dini tarafından emredilen orucu tutmayana, tanıdığı kişilere selam vermeyene devlet bir yaptırım uygulamaz.

Çünkü bunlar devlet destekli toplumsal düzen kuralları değildir.

Din kurallarına uymayanlara yaptırım Allah tarafından, ahlâk ve görgü kurallarının yaptırımı toplum tarafından uygulanır.