Örnekseme (Kıyas, Analoji)

Örnekseme (Kıyas, Analoji)

Bir hukuk kuralının amacının saptanmasında, ilgili mevzuatta benzer olayları düzenleyen diğer bir hükümden örnekseme yoluyla yararlanılabilir.

Böylece aynı zamanda ilgili mevzuattaki mevcut boşluklar da doldurulmuş olur.

Kıyas, belirli bir durum veya ilişki için getirilmiş bir yasal düzenlemenin kendisine benzeyen fakat hakkında hiç veya açık düzenleme bulunmayan diğer durumlar için de uygulanması biçiminde de ortaya çıkabilir.

Örneğin Soyadı Kanununa göre, iğrenç, gülünç soyadları kullanılamaz.

Öz ad için mevcut olmayan bu yasak, öz adlar için de kıyas yoluyla uygulanabilir.

Kıyas, kural olarak özel hukukta geçerlidir.

Kamu hukuku dallarından olan vergi ve ceza hukukunda geçerli değil.

Çünkü her iki hukuk dalında da yasallık ilkesi geçerlidir.

Diğer bir anlatımla bu hukuk dallarındaki düzenlemeler yasada açıkça yer almalıdır.

Açık hüküm bulunmayan hallerde bu boşluklar kıyas vb. yollarla doldurulamaz.

Bu boşluğu doldurmak yasa koyucuya ait bir yetkidir.