Hukuk Kurallarının/Yasaların Yorumlanması

Hukuk Kurallarının/Yasaların Yorumlanması

Bir hukuk kuralının somut bir olaya uygulanabilmesi için anlamının bilinmesi gerekir.

Kuralın içeriği ve kapsamı bu anlama göre belirlenecek, buna göre de kuralla somut olay arasında mantıksal bağlantı kurulup kurulamayacağı;

kurulabilecekse bunun ölçüsü, düzeyi ve diğer ayrıntılar belirlenebilecektir. İşte, bu amaçla yapılan zihinsel etkinliğe yorum denir (Aybay vd. 2016: 311).

Diğer bir tanıma göre yorum, bir düzenlemede yer alan düşüncenin yargıç tarafından klasik değerlendirme yöntemlerinin (lafzi, tarihi, sistematik, amaca uygunluk…) kullanılarak ortaya çıkarılması işlemidir (Sözer 2013: 13).

Somut bir olaya uygulanabilecek bir hukuk kuralının bulunup bulunmadığını saptamanın yolu, yorumdan geçmektedir.

Hukukun anlam bakımından uygulanması; pozitif hukuk kurallarının içerdiği soyut ve genel nitelikteki hükümleri,

yaşamın belirli ve somut bir olayına yansıtmak, bu olayı o kurallarda ifadesini bulan anlama göre çözümlemek demektir.

Bu ise hukuk kurallarının yorumlanmasıyla olur.

Yorum etkinliği, yalnızca hukuk kuralının gerçek anlamının belirlenmesiyle sınırlı değildir.

Bazı durumlarda sözleşmelerin içerdiği düzenlemelerin de yorumlanması gerekir.

Sözleşmede yer alan hükümlerin anlamı üzerinde uyuşmazlık çıktığı takdirde, sözleşme hükümlerinin yorumlanması gerekir.

Bu yorum, hukuk kurallarının yorumlanmasından farklıdır. Aralarındaki farkın yöntem farkı olduğu söylenebilir.

Bir hukuk kuralının tam ve kesin anlamını ortaya çıkarmak amacıyla çeşitli teknikler geliştirilmiştir. Bunlara yorum yöntemleri denir