Chris Argyris’in Olgunlaşma Modeli Hakkında – 4

Chris Argyris’in Olgunlaşma Modeli Hakkında – 4

Argyris, örgüt üyelerinin yönetilebilmeleri ve denetlenebilmeleri için emir-komuta zinciri oluşturulmasının, denetim alanının (her üst’e düşen ast sayısının) belirlenmesinin, yönetmelikler ve prosedürler hazırlanmasının çalışanları çocuksu davranışlarda bulunmaya daha çok eğilimli hale getireceğini belirtmektedir.

Bu çocuksu davranışlar şöyle sıralanabilir:

Çalışanlar günlük işlerini yaparken mesainin bitmesini gözlemektedirler.

Örgütün başarısının ya da başarısızlığının nedenlerini değerlendirebilecek yetenekten yoksundurlar.

Yöneticilerin deyişiyle, çalışanın “gözünün önünde olanı biteni görmemesini ve insanı çileden çıkaran beceriksizliğini” açıklayabilmek mümkün değildir.

Yalnızca kendi işiyle ilgilenmek istemekte ve bunun dışında herhangi bir sorumluluk almayı düşünmemektedir.

Sorumluluk almak istemeyen, edilgen ve başkalarına bağımlı olmaktan sıkılmayan bir çocuk gibi davranmaktadır.

Bu bağlamda, alt düzey yöneticilerin ve uzmanların bile çocuksu davranışlarda bulunmaları işletme yönetimini daha otokratik ya da emredici olmaya zorlamaktadır.

Zaten var olan “hiyerarşi piramidini” daha da pekiştirmektedir.

Denetime artan ölçüde başvurulması, işyerindeki yaşantılarını etkileyecek önemli kararlara katılma fırsatından çalışanları yoksun bırakmakta ve çalışanlar arasında psikolojik başarısızlık duygusunun yerleşmesine neden olmaktadır.

Örgüt üyelerinin çalışmalarının niteliğini ve niceliğini inceleyen, tanımlayan ve değerlendiren üst’leri değil; iş analizi, iş gerekleri, iş tanımları gibi uygulamalardır.

Ast’lara olan biten hakkında söz söyleme hakkı tanınmadığı ve tüm çalışanların bir sonraki iş analizinden ya da bütçe toplantısından kazasız belasız sıyrılmayı düşündükleri bir ortamda, asıl yapılması gerekenlerin önemsenmediği açıkça görülmektedir.