Yöneticinin Karar Verme Rolü

Yöneticinin Rolleri

Karar Verme Rolü

Karar verme rolünde yönetici; girişimci, sorun çözen, kaynak bulan ve müzakereci alt rollerini yerine getirmektedir.
Bu rol, yöneticinin örgüt içi ve dışı değişkenleri göz önünde bulundurarak düşünmesi, seçenekleri değerlendirmesi, karar vermesi ve kararın uygulanmasını sağlayacak kişileri görevlendirmesiyle ilgilidir.

• Girişimci (entrepreneur) rolü:

Bu rolde yönetici, örgüt içinde bir değişimi  başlatma, yeni bir iş kurma kararı verme, kurumsal performansı yükseltecek faaliyetleri tanımlama görevini  üstlenmektedir.
Yönetici bu rolü insiyatifini kullanarak oynar ve ortaya çıkabilecek başarısızlık riskini de üstlenir.
Bu rol yöneticinin sorunların farkında olması ve iyileştirme gereksinimi hissetmesiyle ilgilidir.
Bu rolü üstlenen yönetici girişimci gibi davranır.

• Sorun çözen (disturbance handler) rolü:

Bu rolde yönetici, ortaya çıkan beklenmedik çatışmalara ve anlaşmazlıklara çözüm getirmek zorundadır.
Sorun; çalışanların hatasından, mevcut kaynakların yanlış dağılımından, rakiplerden, teknolojideki değişmelerden, yaşanan ekonomik krizlerden kaynaklanıyor olabilir.
Bu rol; sakin kalarak duruma el koymayı, çevresel krizlerle uyum sağlayabilmek amacıyla kaynakları yeniden dağıtmayı, çatışma ve anlaşmazlıklara çözüm getirmeyi kapsar.

• Kaynak bulan (resource allocator) rolü:

Yönetici, amaçlar doğrultusunda kaynakların nerede ve nasıl kullanılacağına karar verir.
Çalışanların, zamanın, araç ve gereçlerin, paranın ve diğer kaynakların bulunması ve dağıtılması konusunda sorumluluk üstlenir ve bu rolü doğrultusunda bütçenin
önceliklerini belirleyerek katkıda bulunur.

• Müzakereci (negotiator) rolü:

Yönetici, işletme adına üçüncü şahıslar ve kurumlarla satın alma, satış, toplu sözleşmenin bağıtlanması gibi konularda müzakere masasına oturur.
Görüş ayrılığı olan ortamlarda, örgüt çıkarlarından ödün vermemek için gerekli dikkat ve özeni gösterir, pazarlık yapar.

Mintzberg’in belirttiği yukarıda değinilen yönetici rollerine ek olarak güncel çalışma yaşamında yöneticinin üstlendiği çok çeşitli roller vardır.
Bunlar; yöneticinin üst’ünün beklentilerine uygun işler yapmasıyla ilgili olan ast rolü, kendisine doğrudan bağlı çalışanların bilgi, beceri ve davranış düzeylerinin yükseltilmesiyle ilgili eğitimci rolü ve ast’ların kariyer planlamasıyla ilgili koçluk rolü, sistemdeki aksamaların ve yanlışların sürekli izlenerek bunları ortadan kaldıracak çözümlerin üretilmesini sağlayan yenilikçilik rolü olarak sıralanabilir.

Yenilikçilik rolü; hizmet yeniliği rolü, süreç yeniliği rolü, mamül yeniliği rolü gibi alt rollere ayrılabilir.

Yöneticilerin üstlendikleri rollerin hepsi birbirinden önemlidir ve şu rol diğerinden önemlidir ya da bu rol diğerinden önemsizdir diyebilmek mümkün değildir. Ancak bazı roller; işletmenin büyüklüğü, kurumsallaşma düzeyi, örgüt kültürü, küresel işletme olup olmaması gibi nedenlerden dolayı ağırlık kazanabilmektedir.