Örgütlerde Yenilik Sürecinin Aşamaları -1

Örgütlerde Yenilik Sürecinin Aşamaları -1

İşletmeler karşılaştıkları örgütsel, teknik, yönetimsel ya da ilişkisel sorunlarını çözmek için yeni fikirlere ve dolayısıyla sorunlarını çözebilecek yeni çözüm önerilerine daima ihtiyaç duyarlar.
Yeni çözümlerin etkinliği, işletmelerin daha iyi işlemesine ve rakiplerine karşı rekabet üstünlüğü kazanacak yüksek performansa sahip olmalarını sağlar.

İşletmelerin, mevcutlardan daha iyisi için ya da sorunlarını etkili şekilde çözmek için ihtiyaçları olan yenilikleri, bazen kendileri geliştirebilir bazen de dışarıdan temin etme yoluna giderler.
Bazen de dışarıda geliştirilen yeni fikir ve uygulamalarla kendi tecrübe ve Ar-Ge çalışmalarını bütünleştirerek yenilikleri gerçekleştirirler.

Her durumda da işletmeler birbiriyle ilişkili bazı süreçlerden geçirerek bu yenilikleri benimser ve uygularlar.
İşletmelerde yeniliklerin gerçekleşme sürecine ilişkin farklı modeller geliştirilmiştir.
Bu modeller genel olarak; araştırma, kabul etme ve uygulama olmak üzere üç temel aşama üzerine bina edilen modellerdir.

Bunlardan ilki Tidd vd. (2005, s.89) tarafından geliştirilen yenilik modelidir.
Bu modele göre işletmelerde yenilik süreci, araştırma , değerlendirme, seçme ve uygulama olmak üzere üç aşamada gerçekleşir.

Araştırma, yeniliğe kaynak teşkil edecek çevresel dinamiklerdeki değişime ilişkin olgu ve olayların incelenmesini kapsar.
Bu değişimler teknolojik gelişmeler olabileceği gibi pazarlardaki tüketicilerin istek ve ihtiyaçlarındaki değişimler de olabilir.

Değerlendirme aşaması ise işletmelerin yenilik için karşılarına çıkan alternatifleri değerlendirip, aralarından kendileri için en avantajlı olanı seçme işlemlerini kapsamaktadır.
Bu aşamada seçim yaparken işletmelerin kendi teknolojik ve insan kaynakları altyapısıyla uyumlu, riski en az olan ve evrensel değişimlere işletmeyi en iyi şekilde adapte edebilecek alternatifleri seçmesi doğru olacaktır.

Son aşama olan uygulama aşaması ise yeni fikir ve çözüm önerilerinin işletme tarafından yeni ürün, hizmet ya da iş modellerine dönüştürülerek işletmede uygulanmasını ifade etmektedir.
Bu aşamada yeniliklerin, işletmenin problemine gerçek bir çözüm olacağı ya da çalışanlar tarafından nasıl bir direnç gösterilebileceği konularında bazı riskleri taşımaktadır.

Bu yönüyle, bu tür riskleri de minimize edecek şekilde yeniliğin uygulanması, verimlilik açısından önem arz etmektedir.
Bu bağlamda yeniliklerin yönetim sürecini bir problem çözme süreci olarak da görmek mümkündür.

Yeniliklerin, işletmelerde geliştirilmesine ilişkin bir başka model ise Zaltman vd. (1973) tarafından geliştirilen yenilik süreci modelidir.
Bu modele göre yenilik süreci başlangıç ve uygulama/gerçekleştirme olmak üzere iki temel aşamadan oluşur.

Başlangıç aşamasında işletme kendisi için yararlı olabilecek yeniliklerle ilgili araştırma yapıp bilgi sahibi olduktan sonra bunlar arasında bir karar verir ve çalışanları bu yenilik karşısında olumlu bir tutum sergilemeleri konusunda ikna etmeye çalışır.
Uygulama aşamasında ise işletme içerisinde uygulamaya konan yenilikler, çalışanların tepkisine ve işletmeye sağladığı katkıya göre değerlendirilerek, ya devamına karar verilir ya da uygulamaya konmaktan vazgeçilir.