Keşifsel (İnceleme) araştırmalar

Araştırma Tasarımının Planlanması

Keşifsel (İnceleme) araştırmalar

Keşifsel (İnceleme) araştırmalar,
adından da anlaşılacağı gibi, söz konusu araştırmaya yönelik ön araştırmalar türünde olup, konuyla ilgili daha fazla bilgi toplama hedeflenmektedir.
Bu çalışmalar genellikle pilot çalışma türünde olup, araştırma problemine ilişkin tüm parametrelerin tanımlanmasından ziyade, konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek ve daha sonraki araştırmalara yol gösterecek bilgileri elde etmeyi amaçlayan çalışmalardır.

Bu amaçla, genellikle ikincil veri taramasında, uzman görüşüne başvurma ve ilgili taraflarla derinlemesine mülakatlar yapma yoluna gidilebilir.
Yukarıda da belirtildiği gibi, keşifsel araştırmalar diğer araştırma türleri için bir ön araştırma niteliğinde olduğundan genellikle küçük ölçeklidirler.
Yöntem ve kurgu itibariyle son derece esnek olup, tasarımda değişkenlik gösterebilir.
Ayrıca görece olarak daha küçük bütçelerle yürütülebilmektedir.

Bu sebeple de pazarlamacılar tarafından sıkça başvurulan bir araştırma tasarımıdır.
Uygulama şekli itibariyle keşifsel araştırmalar ağırlıklı olarak nitel özelliklerdir.
Nitel araştırmalar daha çok sayısal olarak ifade edilmeyen ancak tüketicilerin duyguları, algıları, tutumları ve değerlendirmelerine yönelik sözel ve görsel unsurlarla ifade edilmeye çalışılan araştırma türüdür.

Örneğin, DuPont firması kadınlara külotlu çorap giydiklerinde neler hissettiklerini ifade etmeleri için katılımcılardan renkli resimli dergilerden makasla resimler keserek duygularını ifade etmeleri istenmiştir.
Bu bağlamda derinlemesine mülakatlar, odak grup çalışmaları ve örnek olay teknikleri gibi yöntemler sıkça kullanılmaktadır.
Derinlemesine mülakat tekniği, araştırılan konuyla ilgili olarak sınırlı sayıda katılımcıdan detaylı bilgi alma ve karşılıklı birebir sohbet tarzında araştırma yapmas ı esasına dayanmaktadır.

Odak grup çalışması ise araştırma yapılan konuyla ilgili olarak eğitilmiş bir moderatör nezaretinde belirli ortak özelliğe (25 yaş altı, İPhone kullanıcıları, tiyatro izleyicisi vb.) sahip 5-9 arası katılımcının bulunduğu toplantıda konunun tartışılması esasına dayana bir bilgi toplama yöntemidir.
Örnek olay tekniği ise belirli bir firma veya organizasyon veya olayın kapsamlı ve detaylı bir şekilde incelenmesidir.

Bunun yanında insanların ifade etmekte zorlandıkları veya ifade etmek istemedikleri gerçek duygu, his ve düşüncelerini ortaya çıkarmak amacıyla kullandıkları
teknikler de vardır ki, bunlar genel olarak projektif teknikler olarak adlandırılmaktadır.
Bu teknikler yardımıyla insan davranışlarının daha çok bilinçaltında gizlenmiş olan gerçek sebeplerini ortaya çıkarmak amacıyla kullanılmaktadır.