Hukuk Kuralları

Hukuk Kuralları

Hukuk kuralları en önemli sosyal kurallardır.
İnsan topluluğunun bulunduğu her yerde hukuk vardır.
Hukuk kuralları kişilerin dışa yansıyan ilişkilerini düzenlediği gibi toplum yaşamını düzenlemek,
huzuru ve barışı sağlamak, dayanışmayı gerçekleştirmek gibi fonksiyonları yerine getirir.

Hukuk kurallarının temel özellikleri genel ve soyut olması, emir ve yaptırım içermesidir.
Hukuk kurallarını diğerlerinden ayıran en önemli özellik yaptırımının maddi olmasıdır.
Hukuk kurallarına uymama hâlinde kişiye maddi yaptırım uygulanır,
kamu gücü devreye girerek kuralı ihlal eden kimseye zor kullanır ve kuralın gereğini yerine getirir.

Hukuk kurallarının diğer sosyal düzen kurallarından farkı, bu kuralların devletin zorlayıcı gücüyle desteklenmiş olmasıdır.
Hukuk kuralları toplum hayatında kişilerin birbirleriyle ve toplumla olan ilişkilerini düzenleyen ve uyulması kamu gücüyle yani maddi yaptırımla desteklenmiş sosyal kurallardır.
Hukuk kuralları toplum hayatında kişilerin birbirleriyle ve toplumla olan ilişkilerini düzenleyen ve uyulması kamu gücüyle yani maddi yaptırımla desteklenmiş sosyal kurallardır.

Hukukla ilgili olarak yapılan tanımlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde hukuk kurallarının;
• Kişilerin dışa yansıyan davranışlarını düzenlediği,
• Toplumdaki egemen güç, yani üstün siyasal iktidar tarafından belirlendiği,
• Genel olarak kişiler arasındaki ilişkileri düzenlediği,
• Örgütlü siyasal mekanizma aracılığı ile gerçekleştiği,
• Maddi yaptırım içerdiği,
• Toplumsal barışı, hukuk güvenliğini ve adaleti sağladığı görülür.

Diğer sosyal düzen kuralları gibi, hukuk kuralları da insanlar arası ilişkileri düzenler ve bir davranışta bulunma veya bulunmama şeklinde bir emir içerir.
Bununla birlikte, hukuk kuralları, belirli bir toplumsal-kültürel çevre içinde şekillense de bu kuralları yapan irade, siyasal iktidarın / devletin iradesidir;
ayrıca, diğer sosyal düzen kurallarından farklı olarak, hukuk kurallarına uyulmaması hâlinde devlet (kamu) gücüyle desteklenen maddi yaptırımla karşılaşılır.

Bu yaptırım, kuralın konusuna göre çeşitli biçimlerde olabilmektedir.
Örneğin, bir alacaklının borcunun ödenmemesi hâlinde icra yoluyla söz konusu borcu ödemeye veya bir vergi borcunu vergi dairesine ödemeye mecbur edilmek, rutin fennî muayenesi yapılmamış bir aracın trafik polisi tarafından trafikten men edilmesi işlemine maruz kalmak ve nihayet bir suçun işlenmesi hâlinde mahkeme kararıyla hürriyetten yoksun bırakılmak gibi.

Bu bakımdan, hukuk kurallarının en önemli sosyal düzen kurallarını oluşturduğu rahatlıkla söylenebilir.
Hukuk kuralları, diğer sosyal düzen kurallarından tamamen bağımsız değildir.
Tüm sosyal kurallar hemen hemen aynı konuları, yani sosyal hayatı düzenler.
Bazı değerler hem hukuk, hem ahlak, hem de din kuralı hâline gelmiş olabilir.
Tüm kuralların kesiştiği ortak bir alan bulunduğu gibi, diğerleriyle kesişmeyen, kurallara özgü alanlarla da karşılaşmak mümkündür.