Eserin Teslimden Önce Beklenmedik Olay Sonucu Yok Olması

Eserin Teslimden Önce Beklenmedik Olay Sonucu Yok Olması

Eser teslimden önce beklenmedik olay sonucu yok olmuşsa;

• Tamamlanınca ferdî olarak belirlenebilecek nitelikte eser ise (parça borcu) kusursuz ifa imkânsızlığı söz konusu olur.
  Böyle bir durumda TBK m. 136/I uyarınca borç sona erer; hasar TBK m. 136/II ve TBK m. 483/I gereği yükleniciye ait olur.
  Yüklenici, ücret alacağını ve gidere ilişkin alacağını isteyemeyecektir.
• Tamamlanınca çeşidi ile belli olacak eser ise (çeşit borcu) ifa imkânsızlığı söz konusu olmaz, yüklenicinin borcu devam eder.
  Böyle bir durumda işi tekrar yapmak yükleniciye aşırı derecede pahalıya mal olacaksa yüklenici, TBK m. 480/II ve TBK m. 482 hükümlerine dayanarak tazminat ödemeden işe devamdan kaçınabilir ancak bu durumda ücret de isteyemeyecek ve almış olduğu avanslar varsa bunları da iade edecektir.

Kural olarak hasar, teslimden önce yüklenicidedir ancak istisnai durumlarda hasarın teslimden önce iş sahibine ait olabilir. Şöyle ki;

• İşsahibinin eseri teslim almakta temerrüde düşmüş olması durumunda (TBK m. 483/I)
• Malzemenin işsahibi tarafından sağlanması durumunda (TBK m. 483/II c. 2) ve
• Eserin, işsahibince verilen malzeme veya arsanın ayıplı olması veya işsahibinin talimatına uygun yapılması yüzünden yok olması ve yüklenicinin doğabilecek olumsuz sonuçları zamanında bildirmiş olması durumunda (TBK m. 483/II) hasara işsahibi katlanacaktır.

Bu hükmün uygulanabilmesi için;

• İşsahibinin ayrıca kusurlu olması gerekmeyecektir.
  Bir başka deyişle bu durumda kusursuz sorumluluk olduğu kabul edilir ancak “işsahibinin kusuru varsa, yüklenicinin ayrıca zararının giderilmesini de isteme hakkı vardır. (TBK m. 483/II)” Teslimden önce eserin hasarında işsahibinin kusurlu olduğu her durumda hasara işsahibi katlanacak ve yüklenici, TBK m. 112 hükmüne göre olumlu (müspet) zararının tazminini isteyebilecektir.
  • Yüklenicinin bildirim yükümlülüğünü zamanında yerine getirmiş olması gereklidir.
  • Yüklenici bu durumda sözleşmede kararlaştırılan bedeli değil yalnızca yaptığı işin değerini ve bu değere dahil olmayan giderlerini isteyebilir.