Amaç-Yol Teorisi

LİDERLİK TEORİLERİ

Durumsal Liderlik Teorileri

Amaç-Yol Teorisi

Durumsallık kuramlarından bir diğeridir.
Robert House ve Martin Evans tarafından geliştirilmiştir.

Bu kuram, büyük ölçüde Vroom’un güdüleme konusundaki Bekleyiş Kuramına dayanmakta ve insan davranışını etkileyen iki faktör üzerinde durmaktadır (Koçel, 2010, 588).

Bunlar;
• Kişinin belirli davranışlarla belirli sonuçlara ulaşacaklarına dair inançları (bekleyiş)
• Bu sonuçlara kişinin verdiği değer (valens)

Lider, izleyicilerin bekleyiş ve valensleri üzerinde etki yaratarak onları motive edebilmektedir.
İzleyicilerin bekleyişleri üzerinde etkileme derecesine yol, valenslerini etkileme derecesine de amaç adı verilmektedir.

Teorinin ismi de buradan gelmektedir.
Lider, izleyiciler için önemli bir amaç belirlemeli ve bu amaçları gerçekleştirebilecekleri yolu bulmalarını sağlamalıdır.

Bu teoriye göre lider dört liderlik davranışından birini gösterebilir.

Bunlar;
emredici,
destekleyici,
katılımcı ve
başarıya yönelimli liderlik.

Bu dört tip liderlik davranışı astların özelliklerine, işin niteliğine ve diğer durumsal faktörlere göre farklılık gösterecektir.

• Emredici liderlik:

Lider, yapılacak işleri belirler ve astlarına dağıtır.

Tüm yönetim yetkisi liderdedir, karar vermeye astlar katılmaz ve astlardan standart kural ve düzenlemelere uymalarını bekler.

• Destekleyici liderlik:

Lider astlarına dostluk ve ilgi gösterir.

Onların refah ve mutluluğu lider için önemlidir.

• Katılımcı liderlik:

Lider karar vermeden önce astlarının düşüncelerini almakta ve onları karar verme sürecine katmaktadır.

• Başarı yönelimli liderlik:

Lider önemli ve yüksek hedefler belirler.

Astlarının bu işleri en iyi şekilde başaracaklarına olan güveni tamdır.