34 – İSTANBUL

Marmara Bölgesi’nin 41° K, 29° D koordinatlarında yer alır. Türkiye’nin en gelişmiş ili olan İstanbul, coğrafi konumu ile dünyada her zaman bir adım öne çıkar. Asya ve Avrupa kıtalarının birleştiği noktada yer alması nedeniyle tarih boyunca da birçok devletin ilgisini çekmiştir.

Asya ve Avrupa kıtalarına köprü görevi gören İstanbul, Marmara kıyısı ve Boğaziçi boyunca, Haliç’i de çevreleyecek şekilde kurulmuştur. Şehrin Avrupa Kıtasındaki bölümüne Avrupa Yakası ya da Rumeli Yakası denir. Asya Kıtası bölümüne ise Anadolu Yakası adı verilmiştir. Tarihte İstanbul’u fetheden her devlet şehrin çevresini güçlü surlarla çevrelemiştir. 1453 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nun padişahı Fatih Sultan Mehmet ile Türklerin eline geçen İstanbul, o dönemden bugüne kadar 4 kez genişlemiştir. Şuan 39 ilçesi bulunan şehir, nüfusun her geçen sene artmasıyla Tekirdağ’a doğru genişlemekte.

Marmara Bölgesi’nin kalkınmasında en büyük paya sahip olan İstanbul’un çevresinde ülke için oldukça kritik öneme sahip şehirler yer alır. Kuzeyi Karadeniz’e bakan bu şehrin kuzeybatısında Kırklareli, doğusunda Kocaeli, güneyinde Bursa ve batısında da Tekirdağ illeri bulunur.

İstanbul, jeolojik yapısı bakımından da oldukça dikkat çekiyor. Türkiye’nin en büyük fay hatlarından olan Kuzey Anadolu Fay (KAF) hattı üzerinde yer alır. KAF hattı, Avrasya ve Afrika tektonik plakalarıyla direkt etkileşim içerisindedir. Bu iki tektonik plaka, KAF hattını tetikler.

Şehrin tarihinde çok büyük yıkımların yaşandığı depremler vardır. Bunların en önemlisi 1509 yılında meydana gelen Büyük İstanbul Depremi’dir. 10 bin insanın hayatını kaybettiği bu depremde yapılar neredeyse tamamen hasar görmüştür.

İstanbul tarihine damga vuran diğer bir deprem de 1766 yılında meydana geldi. Depremin etkisi o kadar büyük oldu ki Topkapı Sarayı, Ayasofya, Eyüp Sultan Camii ve Kapalıçarşı gibi İstanbul’un simgesi haline gelmiş olan yapılar çok büyük zarar görmüştür.

İstanbul’da 1766 yılından sonra yine önemli depremler meydana gelse de asıl yıkımın olduğu deprem 1999 yılındaki Gölcük depremidir. 18 bin insanın öldüğü deprem de yapıların hemen hepsi zarar görmüştür. Deprem uzmanları, İstanbul’da yakın bir zamanda yıkıcı bir depremin yaşanacağını belirtiyor.