Nedensellik Bağı

Nedensellik Bağı

Haksız fiil sorumluluğunun dördüncü şartı, hukuka aykırı fiil ile zarar arasında nedensellik bağının bulunmasıdır.

Nedensellik,

olaylar arasındaki sebep-sonuç ilişkisine işaret eder ancak kavramın netleştirilmesi için bu bağ yolu ile hukuka aykırı fiilin ne kadar geriye, zararın ise ne kadar ileriye götürüleceği belirlenmelidir.

Bu bağlamda nedensellik bağını açıklayan ilk teori, şart teorisidir.

Şart teorisine göre zararın ortaya çıkması bakımından olmazsa olmaz (conditio sine qua non) sebepler, nedensellik bağı içerisindedir ancak bu teori sorumluluğun sınırlarının çok genişletilmesi sonucunu doğuracağı için kabul edilebilir bulunmamıştır.

Örneğin bu teoriye göre failin haksız fiilinden anne babası sorumlu olabileceği gibi trafik kazasına neden olan sürücü, yaralının hastanede çıkan yangında ölmesinden de şart teorisine göre nedensellik bağı kapsamında sorumlu olabilecektir.

Bu gibi adaletsizliklerin önüne geçilmesi için şart teorisine ek olarak ikinci teori olan uygun nedensellik teorisi ortaya atılmıştır.

Bu teoriye göre zarar, hukuka aykırı fiilin hayatın olağan akışına göre elverişli bir sonucu olmalıdır.

Hayatın olağan akışına göre failin fiili ile ortaya çıkan zarar arasında bir bağ kurulamazsa sorumluluk doğmayacaktır.

Örneğin trafik kazası sonucu yaralanan kişinin ameliyatta hayatını kaybetmesinden failin sorumlu olması hâlinde hayatın olağan akışına uygun bir nedensellik bağının varlığı kabul edilirken kaldırıldığı hastanede hastane binasının çökmesi veya hastanede yangın çıkması sonucu yaralının hayatını kaybetmesi ise uygun illiyet bağı içerisinde kabul edilmemektedir.

Bu belirleme, her somut olay özelinde ayrıca yapılmalıdır.