Kişisel Edim/Maddi Edim

Kişisel Edim/Maddi Edim

Borçlunun bedensel veya düşünsel gücü ile yerine getirilen edimler kişisel, malvarlığından yerine getirdiği edimler ise maddi edimler olarak adlandırılır.

Hizmet ve vekâlet sözleşmelerindeki iş görme borçları birincisine, satışta satılanın mülkiyetinin geçirilmesi ikincisine örnek oluşturur.

Bu ayrım önemlidir çünkü maddi edimin ifasında borçlunun durumu dikkate alınmaz.

Ödeme gücü olmasa bile ifa veya tazminata mahkûm edilebilir.

Malvarlığından ödenecek borçlar kural olarak üçüncü kişi tarafından da yerine getirilebilir (TBK m. 83).

Borçlunun ölümünde borçlandığı maddi edimler, külli halefiyet yoluyla mirasçılara geçer.

Oysa kişisel edimler (örneğin ressamın resim yapma, şarkıcının konser verme, avukatın davayı takip borçları) mirasçıya geçmez.

Borçlu kişisel edimi, bedensel ve düşünsel durumuna göre yerine getirir.

Toplumun ahlaki anlayışı gereği alacaklı yararına yapılması beklenenden daha fazlasını yapması, hayatını veya sağlığını tehlikeye atacak fiilleri yerine getirmesi,
kural olarak borçludan beklenemez.

Borçlunun kişisel takatini aşacak bir borç altına girmesi, kişilik hakkını ihlal etmesi nedeniyle hükümsüz olur.