Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörme

Vekâletsiz İşgörmenin Türleri

Gerçek Olmayan Vekâletsiz İşgörme

Gerçek olmayan vekâletsiz işgörme TBK m. 530’da düzenlenmiştir.

Gerçek vekâletsiz işgörme ile arasındaki temel fark, TBK m. 530‘da “İşsahibi, kendi menfaatine yapılmamış olsa bile…” şeklindeki düzenlemeden hareketle, görülen işin işsahibinin menfaatine olmaması diğer ifadeyle işgörenin kendi menfaatine başkasının işini görmesidir.

Buna göre gerçek olmayan vekâletsiz işgörme, işgörenin bir başkasının işini kendine menfaat sağlamak üzere görmesidir.

İşgörenin başkasının işini görürken işin başkasının olduğunu bilerek ya da bilmeyerek hareket etmesi arasında fark görülmemektedir.

Gerçek olmayan vekâletsiz işgörme, genel olarak haksız fiile yakın görülmektedir.

Uygulamada gerçek olmayan vekâletsiz işgörme, en fazla fikri ve sınai hakların ihlali durumunda karşımıza çıkmaktadır. Örneğin bir başkasının markasını hukuka aykırı olarak kullanan kişinin sattığı malların bedelinin marka sahibi tarafından talep edilmesi temelde gerçek olmayan vekâletsiz işgörmeye dayanmaktadır.

Madde metninde işgörenin iyiniyetli olup olmamasına dayalı bir ayrım yapılmamış olsa da doktrinde iyiniyetli ve kötüniyetli gerçek olmayan vekâletsiz işgörme olarak ikili bir ayrıma gidilmektedir.

Bu ayrıma bağlanan en önemli hukuki sonuç, işsahibinin işgörenin elde ettiği tüm kazançları talep edebilme hakkının, sadece kötüniyetli gerçek olmayan vekâletsiz işgörmede söz konusu olacağıdır.