DENETÇİNİN STATÜSÜNE GÖRE DENETİM TÜRLERİ

DENETÇİNİN STATÜSÜNE GÖRE DENETİM TÜRLERİ

1-İç Denetim

2-Kamu Denetimi

a-Özel Sektöre Yönelik Denetim

-Vergi Denetimi Maliye Bakanlığı

-Diğer Denetim ( Halka açık şirketler için SPK, Bankalar için Hazine Müsteşarlığı Bankalar Yeminli Murakıpları Kurulu, SSK Müfettişleri)

b-Kamuya Yönelik Denetim

-Devlet Denetleme Kurulu (KİT’ leri denetler)

-Sayıştay

-Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu

-Maliye Bakanlığı

3-Bağımsız Denetim

      1- İç Denetim:

İşletmeye hizmet etmek amacıyla işletmenin faaliyetlerini incelemek ve değerlemek amacı ile kurulmuş bağımsız denetleme fonksiyonudur.

Konusuna finansal ve finansal olmayan işlemler girer.

Amacı işletme çalışanlarınca yapılabilecek hata ve yolsuzlukları önlemek, yapılmış olanları tespit etmektir.

Kapsamı Mali Tabloların denetimi, uygunluk ve faaliyet denetiminin biri veya ikisi ile de sınırlandırılabilir.

ÜÇ denetim türünü içeren en geniş kapsamda denetim türüdür.

2-Kamu Denetimi:

Yürütme organına bağlı çeşitli birimler tarafından, bu birimin yasal yetkileri dahilinde yapılan denetimdir.

3-Bağımsız Denetim:

Serbest Meslek erbabı olarak kendi adına çalışan veya bir denetim şirketinin ortağı yada yetkili denetçisi olan kişiler tarafından,

işletmelerin mali tablolarının genel kabul görmüş muhasebe ilklerine uygunluk derecesini belirlemek amacıyla yapılan denetimdir.

3568 sayılı SM, SMMM, ve YMM Kanununa göre denetim yapma yetkisi SMMM ve YMM lere verilmiştir.

YMM lerin tasdik yetkisi vardır.

YMM lerin verdiği tasdik hizmetleri açısından yasal bir sınırlama olmamakla beraber tam tasdik ve kısmi tasdik diye 2 ye ayrılabilir.

Tam tasdik;

Kurumlar Vergisi ve gelir Vergisi mükellefleri ile imzalanan “Tasdik Sözleşmesi” kapsamında Vergi dairelerine karşı vergi mükelleflerinin

sadece yıl sonu beyannamelerindeki bilgilerin değil, bunun bir mütemmimi olan ve o yıl içinde verilen

Gelir, KDV, Damga vergisi beyannamelerindeki bilgilerin denetlendiği ve doğruluğu konusunda aykırı bir duruma rastlanmadığı

şeklinde bir imza ve tasdik hizmeti olmaktadır.

Eğer hatalar varsa bunlar tasdik raporunda belirtilip vergilerin gerçek tutarları üzerinden ödenmesi sağlanmalıdır.

Kısmi Tasdik ise;

KDV İadesi ve mahsupları tasdiki gibi Sermaye Piyasası mevzuatına göre bağımsız denetim;

ortaklarının ve yardımcı kuruluşlarının (aracılık faaliyetiyle sınırlı olarak bankalar dahil aracı kurumlar, menkul kıymet ortalıkları ve

menkul kıymet yatırım fonları) hesap ve işlemlerinin bağımsız denetim kuruluşlarınca denetleme ilke, esas ve standartlarına göre incelenmesi ve

mali tabloların, 2499 sy SP Kanunu çerçevesinde gerçeği yansıtıp yansıtmadığının tespiti ve rapora bağlanmasıdır.