Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler

Tahıllar ve Diğer Bitkisel Ürünler

Türkiye’de tahılların ve diğer bitkisel ürünlerin ekilen alan ve üretim bakımından dağılımına bakıldığında; en fazla ekili alanı bulunan bitkisel ürünlerin buğday, arpa, mısır, çavdar ve çeltik gibi bitki türlerini bünyesinde barındıran tahıllar olduğu (%73,6) anlaşılmaktadır.

Nitekim toplam tahıl üretiminin yaklaşık %60’ı buğday, %20’si arpa ve %16’sı da mısırdan oluşmaktadır.

Pazara dönük üretim bakımından ise mısır en yüksek orana sahip iken, buğday ve arpa ikinci ve üçüncü sırada gelmektedir.

Tahıllar, Türk tarım sektörü açısından son derece önemlidir.

Bu önem, tahılların hem ara hem de nihai mal olarak kullanılmasından ileri gelmektedir.

1990-2018 döneminde Türkiye’de buğday üretimi, nispeten dalgalı bir seyir izlese de yıllık üretim kapasitesi 18-23 milyon ton aralığında gerçekleşmiş ve son 10 yılda ortalama olarak 20 milyon tonun üzerinde seyretmiştir.

Arpa üretimi de aynı şekilde oldukça dalgalı bir seyir izlese de aynı dönemde yıllık yaklaşık 7 ile 10 milyon tonluk bir üretim bandında kalmış ve son yıllarda 7-8 milyon ton dolayında gerçekleşmektedir.

Mısır üretimi ise, 2000’li yılların başlarına kadar yıllık bir-iki milyon ton seviyesinde iken, 2005 sonrasında 6 milyon tona ulaşmıştır.

Türk tarım sektörü içerisinde bitkisel ürünler arasında tahıllar dışındaki diğer bitkisel ürünlere bakıldığında;
Türkiye’nin bu alanda da önemli bir ürün profili ve üretim gücüne sahip olduğu anlaşılmaktadır.

Üretim miktarları bakımından bunlardan en önemlileri; şeker pancarı, patates, pamuk, ayçiçeği ve kuru baklagillerdir.

Şeker pancarı bunlar içerisinde en büyük yere sahip olup, yıllık üretim hacmi son yıllarda hızla artarak 30 milyon tonu aşmıştır.

Ağırlıklı olarak Niğde ve Nevşehir bölgesinde üretilen patates yıllık 5 milyon tonluk üretimiyle uzun yıllardır yatay bir seyir takip etmektedir.

Adana, Şanlıurfa, Diyarbakır, İzmir ve Aydın illerinde üretimi yapılan pamuk da 2,5 milyon tonluk yıllık üretimiyle fazla değişmemektedir.

Ayçiçeği üretimi son 20 yılda 1 kattan fazla artış göstererek iki milyon tona ulaşmıştır.

Son olarak ülkenin pek çok yerinde üretimi yapılan kuru fasulye, nohut ve mercimekten oluşan kuru baklagillerin üretim hacmi ise, muhtemelen kentli yeni kuşağın tüketim alışkanlıklarındaki değişiklikten dolayı aynı dönemde yaklaşık üçte bir oranında azalarak (%31,3) 1,1 milyon tona gerilemiştir.

Bunlara ilave olarak, 2018 yılı itibarıyla ülkemizde 940 bin ton çeltik, 320 bin ton çavdar ve 260 bin ton yulaf üretilmektedir.