Ben Duydum

Devletçi Sanayileşme Yılları (2)

Devletçi Sanayileşme Yılları (2)

Devletçi Sanayileşme Yılları (2)

Atatürk, İnönü ve Bayar’ın belirttiği gibi devletçilik, ülkenin o günkü ihtiyaçlarından doğmuş ve ülkenin hızla sanayileşmesi için izlenmesi gereken zorunlu bir politika olmuştur.

Şüphesiz her iki lideri böyle bir politika izlemeye yönelten bazı dış faktörler de vardır.

Bu faktörlerden en önemlisi, 1930’lu yıllarda merkezi planlı bir ekonomiye sahip olan Sovyetler Birliği’nin, 1929 yılında başlayan Büyük Bunalımı (Dünya Ekonomik Krizini) fazla hissetmemesi ve bu krizi Batılı ülkelerden daha rahat atlatmasıdır.

Sovyetler Birliği’nin 1933 yılında merkezi planlamayı uygulamaya koyması, o zamanki yöneticileri önemli ölçüde etkilemiştir.

Çünkü o dönemde bu uygulama, kapitalist sisteme bir alternatif olmuştur.

Ayrıca, Başkan Franklin D. Roosvelt’in 1933 yılında çıkardığı Tennessee Vadisi Kurumu’nun (Tennessee Valley Authority) kurulmasına ilişkin yasa ile gelişmiş kapitalist ülkelerde ilk defa bölge planlaması uygulamasını başlatması önemli bir dış gelişmedir.

Aynı tarihte Almanya’da iktidara gelen Adolf Hitler de ülkesinde 4 yıllık bir planı yürürlüğe koyarak işsizlikle mücadeleye başlamıştır.

Cumhuriyet Dönemi’nde devletçilik politikası çerçevesinde hazırlanan ve dünya kapitalist sistemi içinde ilk uygulamaya konulan Türk Sanayi Planları’nın, Sovyetler Birliği’ndeki ekonominin her sektörünü kapsayan merkezi planlar ile hiçbir benzerliği yoktur.

Türk planları, merkezi planlı ekonomilerdeki gibi “doktriner” değil, aksine “pragmatik” idi.

Bu sebeple Türkiye’de devletçilik ve planlı ekonomi uygulaması, hiçbir zaman kolektivist sisteme geçiş için bir aşama niteliği taşımamıştır.

Devletçilik, kapitalizm ve sosyalizm arasında ve bunlara alternatif bir sistemde olmamış, ülkenin o günkü ihtiyaçlarından doğmuş yeni ekonomik kalkınma yaklaşımı niteliğini taşımıştır.

Devletçilik ilkesi, Osmanlılar zamanında da uygulanmış ve özellikle İkinci Meşrutiyet’ten (1908) sonra devlet birçok sanayi işletmesi kurarak işletmişti.

BU KONUYU SOSYAL MEDYA HESAPLARINDA PAYLAŞ
ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ